Không ai trong chúng ta hoàn toàn tránh được những sai lầm dưới đây. Tuy nhiên, những gì bạn biết về thành kiến nhận thức có thể giúp bạn tránh đưa ra những quyết định sai lầm liên quan đến tiền bạc của mình.
1. Tích lũy kinh nghiệm sai lầm
Những gì chúng ta
biết luôn có sức nặng hơn những điều chúng ta chưa biết hoặc chưa tận mắt chứng
kiến.
Một ví dụ cụ thể ở
đây chính là thường một điều gì đó được cho là có hại với chúng ta (uống rượu,
hút thuốc, béo phì…) sẽ làm cho bạn cảm thấy không quá tồi tệ nếu xung quanh
bạn có những người có những thói quen trên mà vẫn sống khỏe mạnh bất chấp nguy
cơ bệnh tật. Bạn biết người bạn luôn chạy xe ẩu thả, không bao giờ đội nón bảo
hiểm nhưng vẫn chưa bao giờ gặp phải tai nạn gì. Bạn cảm thấy cô bạn thân mua
sắm liên tục nhưng chẳng hề phá sản hay gặp vấn đề gì về tài chính? Và thế là
bạn cảm thấy thực hiện những điều đó cũng có gì sai hoặc nguy hiểm quá mức như
báo đài vẫn thường hay cảnh báo.
Vậy vấn đề ở đây
là gì? Việc chứng kiến những điều như trên khiến bạn dễ dàng cho rằng đó là
điều bình thường và tỷ lệ bạn đi vào vết xe đổ đó cũng rất cao. Điều này cũng
xảy ra tương tự đối với vấn đề tài chính, bạn sẽ đưa ra quyết định sai lầm vì
những điều kinh nghiệm không đúng đắn bạn đã góp nhặt từ trước đến giờ.
2. Những quyết định vội vàng
Con người có xu
hướng đưa ra quyết định vội vàng chỉ dựa vào thông tin đầu tiên chúng ta biết
được về một vấn đề gì đó. Một khi bạn hình thành loại thành kiến nhận thức này
trong đầu, bạn sẽ đưa ra mọi quyết định chỉ dựa trên những thông tin đầu tiên
mà không suy xét kỹ càng mọi khía cạnh.
Ví dụ, bạn được
một người anh thân thiết giới thiệu về việc đầu tư vào đồng tiền ảo và sinh
được lợi nhuận rất cao từ nó. Thế là bạn bắt tay vào nó ngay lập tức mà không
tìm hiểu kỹ càng về lĩnh vực đó. Bạn cho rằng nếu người anh thân thiết với mình
đã thành công thì mình cũng có thể. Tuy nhiên, đây lại là một nhận thức không
mấy đúng đắn trong tình huống này.
3. Cách nhìn nhận vấn đề chưa
đúng đắn
Cách bạn quan sát,
nhìn nhận và đưa ra kết luận của một vấn đề nào đó cũng ảnh hưởng đến việc bạn
có kế hoạch tiêu xài hợp lý hay không. Điều này có thể được hiểu như sau: bạn
có thói quen cho rằng những kế hoạch và sai lầm của mình đều đến do những tác
nhân bên ngoài mà ít khi nào suy xét đến các khía cạnh của bản thân, cụ thể là
các nguyên nhân đến từ bên trong chính bạn. Việc này lâu dài sẽ hình thành một
thành kiến ẩn sâu trong tiềm thức của bạn. Nếu bạn không tập cách thay đổi cách
nhìn hoặc quan điểm của mình, bạn sẽ ngày càng mắc nhiều sai lầm hơn nữa. Đến
khi một cú sốc nặng nề buộc bạn phải nhận ra vấn đề nằm ở bản thân bạn, lúc đó
bạn sẽ cảm thấy tổn thương và đau lòng hơn nữa.
4. Hiệu ứng đám đông
Hiệu ứng đám đông
đôi khi có thể mang lại những tác động xấu khó có thể ngờ đến. Bạn hãy suy nghĩ
lại bạn có bao giờ quyết định dựa trên đám đông như: anh em họ hàng, bạn bè,
đồng nghiệp? Và có phải lúc nào bạn cũng thật sự ủng hộ và đồng tình với những
quan điểm của đám đông? Việc mang tư tưởng này trong tiềm thức này khá nguy
hiểm, nó khiến bạn dần dần mất đi bản sắc riêng của mình, đánh mất đi cái tôi
của chính mình và không dám đứng lên nói lên ý kiến khác biệt của mình. Về khía
cạnh tài chính, bạn thấy một món đồ gì đó đang được mọi người lùng sục mua nó,
và bạn cũng tìm cách bỏ công sức (và khoản tiền không nhỏ) để sở hữu được nó -
một món đồ chưa chắc sẽ có ích cho bạn hoặc có giá trị trong tương lai.
5. Định kiến cũ kỹ
Định kiến là thành
kiến trong tiềm thức mà nhiều người mắc phải nhất. Vì đây là những cơ sở hình
thành niềm tin và góp phần củng cố hình thành tính cách của bạn bất chấp nó có
đúng hay không. Việc giữ lấy định kiến trong tiềm thức khiến bạn trở nên không
cởi mở ngay cả trong phương diện tài chính. Ví dụ bạn có định kiến rằng món đồ
đắt tiền là không cần thiết, vì vậy bạn thích mua những món đồ rẻ hơn với độ
bền thấp hơn. Bạn nghĩ rằng mình đã tiết kiệm một khoản lớn nhưng về lâu dài nó
sẽ tốn kém hơn bạn nghĩ.
6. Những mong muốn mâu thuẫn
Con người thường
thích những gì an toàn. Nhưng họ cũng không thích những gì quá an toàn. Đôi khi
họ muốn được phiêu lưu, họ muốn được mạo hiểm nhưng vẫn phải đảm bảo an toàn.
Điều này hình
thành trong tiềm thức và nó khá mâu thuẫn. Vì thật sự bạn không thể nào vừa
phiêu lưu mà vẫn ở trong vòng an toàn của mình. Bạn cũng chẳng thể nào phiêu
lưu, mạo hiểm hoặc trải nghiệm điều gì đó mới mà không gặp bất cứ rủi ro nào.
Trong vấn đề tài
chính cũng vậy, mọi người e ngại trước những món hàng quá xa xỉ, nhưng cũng
chẳng hề hào hứng với món đồ quá rẻ. Chính vì vậy mà phân khúc tầm trung, cận
cao cấp ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu cho đại đa số khách hàng. Họ không đủ tài
chính cho những thứ cao cấp nhưng vẫn mong muốn thứ gì đó tốt với mức giá phải
chăng. Đây cũng chính là cạm bẫy mà rất nhiều doanh nghiệp đã áp dụng. Và hầu
như phân khúc tầm trung luôn mang lại doanh số cao hơn so với phân khúc giá rẻ
và phân khúc cao cấp.
7. Sự nhận thức muộn màng
Điều này xảy ra
khi bạn nhận ra sự thật sau khi một kết quả tồi tệ của sự việc nào đó xảy ra.
Bạn có bao giờ cảm thấy hối hận sau khi mua những món đồ được sale trong những
ngày hội mua sắm? Bạn nhận ra rằng mình đã tốn một khoản phí cho những thứ mình
không thật sự cần đến. Tuy nhiên, mọi việc lại đâu vào đấy. Bạn tự nhủ bản thân
sẽ không mắc phải những sai lầm này nữa. Thế nhưng, bạn lại cho rằng có thể
những món đồ đang được giảm giá này sẽ hữu dụng vào một thời điểm nào đó trong
tương lai và lại vung tiền mua nó.
Hai lần thay đổi
công việc trong 1 năm, "chia tay" VTV, YouTuber bóng đá phủi Cán
Cris: Tôi âm tiền vì đầu tư nhiều vào YouTube nhưng cuộc sống hiện nay rất thú
vị!
Theo Bảo Trân
Dịch vụ thành lập công ty tại Long An
No Comment